Όπως είναι γνωστό οι καρποί της καστανιάς διακρίνονται σε κάστανα και μαρρόνια. Τα κριτήρια με τα οποία γίνεται αυτή η διάκριση είναι συμβατικά και στηρίζονται κυρίως στην μορφολογία του καρπού. Στην Γαλλία ονομάζονται μαρρόνια οι καρποί που το αμύγδαλο τους αποτελείτε από ένα μόνο σπέρμα και κάστανα οι καρποί που το αμύγδαλο τους αποτελείτε από περισσότερα σπέρματα σαφώς διαχωρισμένα μεταξύ τους, εφόσον το κάθε ένα περιβάλλεται
από την δική του επιδερμίδα. Ο αριθμός των σπερμάτων ανά καρπό μπορεί να φτάσει και τα πέντε, αλλά η πιο συνηθισμένη περίπτωση είναι αυτή των δύο σπερμάτων. Κάνοντας μια τομή στο μέσον και κάθετα προς τον άξονα του καρπού διακρίνουμε αμέσως αν το αμύγδαλο είναι ολόκληρο (μαρρόνι) ή είναι πολύσπερμο (κάστανο). Μια ποικιλία λοιπόν παίρνει το χαρακτηριστικό μαρρόνι όταν παρουσιάζει κάτω από 12% καρπούς με διπλά ή περισσότερα
σπέρματα και κάστανο όταν ξεπερνάει το 12%. Αντίθετα το μέγεθος του καρπού δεν παίζει κανένα ρόλο στο χαρακτηριστικό αυτό και μαρρόνια ονομάζονται και οι μικροί καρποί αρκεί
να μην έχουνε διπλά σπέρματα.
Στην Ιταλία αντίθετα δέχονται ότι το μαρρόνι πρέπει να έχει τα εξής χαρακτηριστικά:
– Ελλειπτικό σχήμα.
– Μεγάλο μέγεθος (λιγότεροι από 70 καρποί ανά κιλό).
– Περικάρπιο ανοιχτού αστραφτερού χρωματισμού και με σκοτεινές ραβδώσεις.
– Επισπέρμιο (εσωτερική επιδερμίδα) λεπτό, να απομακρύνεται εύκολα και να μην εισέρχεται βαθιά μέσα στο αμύγδαλο.
– Σάρκα γλυκιά, σφιχτή και ανθεκτική (να μην διασκορπίζεται στο ψήσιμο).
– Ο αχινός να περικλείει 1-2 καρπούς όχι περισσότερους.
Τα τελευταία χρόνια, λόγω των απαιτήσεων της Γαλλικής αγοράς (που είναι ο κυρίως εισαγωγέας του ιταλικού κάστανου) για τον καθορισμό των μαρρονιών λαμβάνεται υπόψη και το κριτήριο το διπλών σπερμάτων.
Στην χώρα μας έχει επικρατήσει να ονομάζουν μαρρόνια τους καρπούς με μεγάλο μέγεθος. Αυτό δεν έχει καμία σχέση με τα κριτήρια της παγκόσμιας αγοράς.
Α. ΜΕΓΕΘΟΣ ΚΑΡΠΩΝ
Το μέγεθος του καρπού εκφράζεται με το αριθμό των καρπών ανά κιλό. Οι κλίμακες που ακολουθούν στη Γαλλία και την Ιταλία είναι οι εξής:
Γ αλλική κλίμακα
Εμπορική ονομασία | Αριθμός καρπών ανά κιλό | Χαρακτηρισμόςμεγέθους |
Κατηγορία A | Κάτω από 60 | Μεγάλο |
Κατηγορία B | 61 ως 80 | Μεγάλο ως μέτριο |
Κατηγορία C | 81 ως 100 | Μέτριο ως μικρό |
Κατηγορία D | Πάνω από 100 | Μικρό |
Ιταλική κλίμακα
Εμπορική ονομασία | Αριθμός καρπών ανά κιλό | Χαρακτηρισμόςμεγέθους |
Κατηγορία AAA | Κάτω από 48 | Πολύ μεγάλο |
Κατηγορία AA | 48 ως 65 | Μεγάλο |
Κατηγορία A | 65 ως 85 | Μέτριο |
Κατηγορία B | Πάνω από 85 | Μικρό |
Β. ΣΧΗΜΑ ΚΑΡΠΩΝ
Για την περιγραφή του σχήματος των καρπών έχει υιοθετηθεί η ακόλουθη κλίμακα:
- Τριγωνικό
- Ελλειπτικό-τριγωνικό
- Ελλειπτικό
- Ελλειπτικό μακρύ
- Ελλειπτικό βραχύ
- Στρογγυλό
Γ. ΧΡΩΜΑ ΚΑΡΠΩΝ
Το χρώμα του καρπού είναι από τα πιο βασικά κριτήρια διάκρισης και περιγραφής των ποικιλιών. Ορισμένες ποικιλίες διατηρούν το χρώμα τους για αρκετό χρόνο ενώ άλλες θαμπώνουν και το χάνουν πολύ γρήγορα. Γενικά το χρώμα είναι αστραφτερό, όχι πολύ θαμπό.
Σοκολατόχρωμο, καστανόφαιο, καστανό, καστανοκόκκινο, φαιοκόκκινο και κοκκινωπό
(Δημουλάς, 1986).