Αρχείο

Προληπτικά μέτρα κατά των ασθενειών πριν και μετά τη φύτευση της καρυδιάς

Τη λήψη βασικών προληπτικών μέτρων, τόσο πριν, όσο και μετά την εγκατάσταση των νέων καρυδεώνων προκειμένου να αποφευχθούν ή τουλάχιστον να περιοριστούν ασθένειες όπως η βακτηρίωση, η ανθράκωση, η φυτόφθορα και η σηψηρριζία, συνιστά με ανακοίνωσή του το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών Μαγνησίας.

Όπως γενικότερα σημειώνουν οι ειδικοί του Κέντρου, η κυριότερη ασθένεια των καρπών της καρυδιάς είναι η βακτηρίωση και των φύλλων η ανθράκωση, ενώ σοβαρές προσβολές στον κορμό και το ριζικό σύστημα προκαλούν η φυτόφθορα και η σηψηρριζία.

Προληπτικά μέτρα πριν και κατά τη φύτευση: Συνέχεια →

Οι ανοιξιάτικες βροχές «τρέφουν» την ανθράκωση στις καρυδιές

Μάι27

Οι συνθήκες υψηλής ατµοσφαιρικής υγρασίας σε συνδυασµό µε τις ανοιξιάτικές βροχές είναι πολύ ευνοϊκές αυτή την περίοδο για την ανάπτυξη και επέκταση της ανθράκωσης στις καρυδιές.

Οι γεωπόνοι του Περιφερειακού Κέντρου Προστασίας Φυτών Μαγνησίας ενηµερώνουν τους παραγωγούς ότι στα φύλλα παρουσιάζονται πολυγωνικές κηλίδες, οι οποίες στην αρχή εµφανίζονται µεµονωµένες και αργότερα συνενώνονται, σχηµατίζοντας µεγάλες νεκρωτικές περιοχές.

Σε περίπτωση, µάλιστα, έντονης προσβολής, παρατηρείται πρώιµη φυλλόπτωση των Αύγουστο, που οδηγεί στην ποιοτική υποβάθµιση των καρυδιών και φτάνει ως την απώλεια της σοδειάς. Στους καρπούς εµφανίζονται πολυάριθµες ξηρές κηλίδες µε χρώµα γκρι-µαύρο, περιορισµένες στο εξωκάρπιο και µικρότερες από αυτές των φύλλων. Αν η προσβολή αρχίσει ενώ τα καρύδια είναι µικρά, τότε αυτά δεν αναπτύσσονται κανονικά και πέφτουν πρόωρα. Οι ειδικοί συνιστούν ψεκασµούς µε χαλκούχα σκευάσµατα, οι οποίοι προστατεύουν τις καρυδιές και από τη βακτηρίωση.

Η καρπόκαψα της καρυδιάς

Δεκ3

Όνομα εντόμου: Cydia funebrana

Φάσμα προσβαλλομένων: δαμασκηνιά, κερασιά, βερικοκιά, ροδακινιά, καρυδιά, prunus spinosa.

Συχνότητα και σπουδαιότητα: TO έντομο είναι διαδεδομένο στην Ευρώπη και την Ασία. Μαζί με τη μαύρη μύγα της δαμασκηνιάς, μπορεί να προκαλέσει τη σημαντικότερη ζημιά σε κήπους και βιομηχανικές φυτείες. Ανάλογα με τις οικολογικές συνθήκες, άλλοτε η διαχείμαση του και άλλοτε η θερινή του γενιά προκαλεί μεγαλύτερα προβλήματα. Στις μεγάλες φυτείες όταν υπάρξει σοβαρή μόλυνση, οι καρποί θίγονται σε ποσοστό 15-30 %.

Συμπτώματα: Στο τέλος Μαίου και τις αρχές Ιουνίου εντοπίζεται στον μολυσμένο καρπό μια ομάδα σκόρων διαμέτρου 0,5 χιλ., που τρέφεται μασώντας τον. Συνήθως συνοδεύεται από έκκριση μελιτώματος. Ο καρπός παίρνει χρώμα βιολετί λόγω της αναγκαστικής ωρίμανσης, και στο τέλος Ιουνίου πέφτει. Οι κάμπιες της δεύτερης γενιάς προκαλούν συναφή συμπτώματα τον Ιούλιο, στη διάρκεια του οποίου αλλάζει και το σχήμα και το μέγεθος των δαμάσκηνων. Η κάμπια στο τελευταίο εξελικτικό της στάδιο καθώς και οι συσσωρευμένες εκκρίσεις της βρίσκονται γύρω από τον πυρήνα του ημιώριμου και μαλακού καρπού. Ο μολυσμένος καρπός σύντομα χάνει μάζα και φέρει τα συμπτώματα της μόλυνσης από Monilia.

Κύκλος ασθένειας: Στην Ουγγαρία αναπτύσσονται κάθε χρόνο τρεις γενιές. Το έντομο διαχειμάζει σε μορφή πλήρως ανεπτυγμένης κάμπιας σε ένα κουκούλι σε ρωγμές του φλοιού, στη ρίζα, ή στο κοτσάνι ή σπανίως και στο έδαφος. Η διαχειμάζουσα γενιά σχηματίζει νύμφες στο κουκούλι το Μάρτη και Απρίλη. Οι σκόροι εμφανίζονται αδιάκοπα από το τέλος Απρίλη μέχρι τα μέσα Ιουνίου.
Η δεύτερη θερινή γενιά εμφανίζεται λίγο αργότερα, τον Ιούνιο. Συχνά συμβαίνει να συμπίπτουν οι γενιές. Η πλήρης ανάπτυξη της τρίτης γενιάς τελειώνει στις αρχές Σεπτέμβρη. Η κάμπια έχει μήκος 10-12 χιλ. Έχει ροζέ ράχη και πιο ανοιχτόχρωμο υπογάστριο. Το ενήλικο έντομο έχει μήκος 5 χιλ. ενώ όταν έχει και φτερά, είναι 12-15 χιλ. με καφέ-γκρίζα σχέδια και σκούρογκρίζα στίγματα. Το αυγό είναι στρογγυλό με διάμετρο 1χιλ. Η νύμφη έχει μήκος 5 χιλ. και χρώμα καφέ.

Αντιμετώπιση: Η βάση της αποτελεσματικής καταπολέμησης είναι οι παγίδες φερομόνης. Ο σωστός χρόνος χρήσης τους ορίζεται με την προσεκτική παρατήρηση και παγίδευση.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ 2013

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
ΠΕΡ/ΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΦΥΤΩΝ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΒΟΛΟΥ
Ταχ. Δ/νση: Τορούτζια-Νικολαϊδη 38334 Βόλος
Τηλέφωνο: 24210 66525
Fax : 24210 69545
e- mail: fyto12@otenet.gr
Πληροφορίες: Msc Ι. Παππά, Δρ. Θ. Μόσχος

10-5-2013

ΚΑΡΠΟΚΑΨΑ ΚΑΡΥΔΙΑΣ :
Η πτήση των ακμαίων βρίσκεται σε εξέλιξη στις περισσότερες περιοχές. Στις ποικιλίες όπου ο νεαρός καρπός φθάνει σε διάμετρο περίπου το 1 εκατοστό, συστήνεται ο πρώτος ψεκασμός με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο για την καλλιέργεια εντομοκτόνο.

Φυτοπροστατευτικά προϊόντα: deltamethrin, Cydia pomonella granulosus virus

3 -7-2013
ΚΑΡΠΟΚΑΨΑ ΚΑΡΥΔΙΑΣ :
Η πτήση των ακμαίων της 2ης γενιάς βρίσκεται σε εξέλιξη στις περισσότερες περιοχές. Για την προστασία της παραγωγής, συστήνεται ψεκασμός με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο για την καλλιέργεια εντομοκτόνο.
Φυτοπροστατευτικά προϊόντα: deltamethrin, Cydia pomonella granulosus virus

21-08-2013

ΚΑΡΠΟΚΑΨΑ
Η τρίτη πτήση των ακμαίων του εντόμου έχει ξεκινήσει. Ο αριθμός των συλλήψεων στις φερομονικές παγίδες εξακολουθεί να είναι, όπως και στην προηγούμενη πτήση, σταθερά χαμηλός. Ωστόσο, για την προστασία της παραγωγής συστήνεται στους παραγωγούς να ελέγχουν συχνά τους καρπούς για όψιμες προσβολές από το έντομο και να προβαίνουν άμεσα σε ψεκασμό με ένα κατάλληλο για την καλλιέργεια εντομοκτόνο.

Εγκεκριμένα εντομοκτόνα: deltamethrin, Cydia pomonella granulosus virus

Προσοχή:
Σε κάθε περίπτωση να τηρούνται αυστηρά οι οδηγίες χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων για την αναλογία χρήσης, την συνδυαστικότητα, τον κίνδυνο φυτοτοξικότητας, το διάστημα μεταξύ τελευταίας επέμβασης και συγκομιδής και τα μέτρα προστασίας για την αποφυγή δηλητηρίασης.

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΑ ΧΗΜΙΚΑ:

12-11-2013

α. ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ
Οι υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες παρέτειναν την βλαστική περίοδο των δένδρων. Η φυλλόπτωση αν και καθυστερημένα, ξεκίνησε.
Οι καλλιεργητικές εργασίες που συνιστώνται την περίοδο που διανύουμε και μέχρι την έλευση του χειμώνα, περιλαμβάνουν τον καθαρισμό των δένδρων από προσβεβλημένα ή ξερά κλαδιά και τη συλλογή των σάπιων ή μουμιοποιημένων καρπών, τα οποία στην συνέχεια θα πρέπει να απομακρύνονται από τον οπωρώνα ή να καίγονται.
Οι εργασίες αυτές θα πρέπει να γίνονται με ξηρό καιρό και αποβλέπουν στη σημαντική μείωση του πληθυσμού των διαχειμαζόντων εντομολογικών εχθρών καθώς και δραστικό περιορισμό των μυκητολογικών, βακτηριολογικών και άλλων ασθενειών που προσβάλλουν την καλλιέργεια.

β. ΑΝΘΡΑΚΩΣΗ:
Ο μύκητας διαχειμάζει στα πεσμένα φύλλα στο έδαφος όπου σχηματίζει περιθήκια. Από αυτά απελευθερώνονται την άνοιξη ασκοσπόρια που μολύνουν την τρυφερή βλάστηση. Για τον περιορισμό των μολυσμάτων του μύκητα την άνοιξη χρειάζεται να γίνουν οι παρακάτω εργασίες:
1)Συλλογή και καταστροφή των πεσμένων φύλλων με όργωμα και παράχωμα ή κάψιμο.
2)Σε περιπτώσεις μεγάλης προσβολής θα πρέπει να γίνει ένας φθινοπωρινός ψεκασμός στην αρχή της φυλλόπτωσης με βορδιγάλιο πολτό ή άλλο εγκεκριμένο χαλκούχο γεωργικό φάρμακο.

ΠΡΟΣΟΧΗ:

Σε κάθε περίπτωση να τηρούνται αυστηρά οι οδηγίες χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων για την αναλογία χρήσης, την συνδυαστικότητα, τον κίνδυνο φυτοτοξικότητας, και τα μέτρα προστασίας για την αποφυγή δηλητηρίασης.
Τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται για καθαρισμούς – κλαδέματα κλπ ασθενών δένδρων θα πρέπει να απολυμαίνονται πριν την χρήσης τους σε άλλα υγιή δένδρα.

Η επίδραση του ήλιου στα δέντρα

Μάι27

ΗΛΙΑΚΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ

Ο ήλιος προσφέρει την απαραίτητη ενέργεια για τη φωτοσύνθεση και θέρμανση του οπωρώνα. Δευτερευόντως είναι συχνά απαραίτητος για τη δημιουργία επιχρώματος (κόκκινο χρώμα φλοιού) σε καρπούς (ποιοτικό και θρεπτικό στοιχείο) και τη διαφοροποίηση ανθοφόρων οφθαλμών για την επόμενη χρονιά (ουσιαστικά η ηλιακή ακτινοβολία μέσω της φωτοσύνθεσης παράγει υδατάνθρακες και η επάρκεια αυτών συγκεκριμένη εποχή για κάθε είδος βοηθά στη διαμόρφωση περισσότερων ανθοφόρων οφθαλμών και μείωση του φαινομένου της παρενιαυτοφορίας). Βέβαια η υψηλή ακτινοβολία μπορεί να προκαλέσει υπερβολική αύξηση της θερμοκρασίας στα εκτιθέμενα φυτικά μέρη (κύρια φύλλα, καρπούς, φλοιό κορμού νεαρών δέντρων, και, σε περιπτώσεις έντονου κλαδέματος, όλο το φυτικό σκελετό) και ζημιές από ηλιόκαυμα, λόγω της υψηλής περιεκτικότητας τους σε νερό και της υψηλής θερμοχωρητικότητας του νερού.

Σκίαση από αντιχαλαζικά δίχτυα πάνω από τις σειρές των δέντρων, βάψιμο των κορμών (ή και βραχιόνων αν είναι εκτεθειμένοι) με ασβέστη ή λευκό πλαστικό χρώμα, εφαρμογή καολίνη (ορυκτού σε υδρόφιλη μορφή για ψεκασμό του φυλλώματος), ψεκασμός των δέντρων με νερό κατά τις θερμές ώρες της ημέρας με μπεκ τοποθετημένα πάνω από την κόμη, και σωστή διαμόρφωση και κλάδεμα, ώστε η νέα βλάστηση να προστατεύει τους καρπούς (ιδιαίτερα στα νάνα δέντρα μηλιάς και αχλαδιάς που σήμερα επεκτείνονται), είναι μέθοδοι που μειώνουν το ηλιόκαυμα ή ανακλούν μέρος της προσπίπτουσας ακτινοβολίας και μειώνουν τη θέρμανση του δέντρου και σαν αποτέλεσμα μειώνουν και τη χρήση νερού και την καταπόνηση που δέχεται αυτό.

Ανθράκωση καρυδιάς

Μάι2

Η ανθράκωση είναι η πιο καταστρεπτική ασθένεια της καρυδιάς, διαδεδομένη σε όλη την Ελλάδα. Προκαλείται από τον μύκητα Marssonina jug/andiSLb) Magn. με ασκογενή μορφή Gnomonia leptostyla. Προσβάλλει τα φύλλα, τα καρύδια και ακόμη τους ετήσιους βλαστούς.

Συμπτώματα

Η προσβολή εκδηλώνεται στα φύλλα με νεκρωτικές κηλίδες 2-3 χιλ. που συχνά ενώνονται και σχηματίζουν μεγαλύτερες νεκρωτικές επιφάνειες (Εικ.1). Προσβεβλημένα φύλλα κιτρινίζουν και πέφτουν. Η υγρασία ευνοεί την εξέλιξη και διασπορά της ασθένειας. ‘Ετσι, όταν ο Μάιος και ο Ιούνιος είναι βροχεροί, τότε είναι δυνατόν η ασθένεια να πάρει επιδημικές διαστάσεις και να προκληθεί έντονη φυλλόπτωση τον Ιούλιο – αρχές Αυγούστου (Εικ. 2).

Η πρώιμη φυλλόπτωση έχει ως αποτέλεσμα την εξασθένηση των δένδρων και τη φτωχή καρποφορία ποσοτικά και ποιοτικά. Μόνο σε ακραίες περιπτώσεις είναι δυνατό να επέλθει και νέκρωση.

Οι νεκρωτικές κηλίδες που εμφανίζονται στους καρπούς είναι μικρότερες εκείνων που προκαλούνται στα φύλλα (Εικ. 3 επόμενης σελίδας). Εάν η προσβολή αρχίσει ενώ τα καρύδια είναι ακόμη πολύ μικρά, τότε αυτά δεν αναπτύσσονται κανονικά και πέφτουν πρόωρα.

Ο μύκητας Marssonina juglandis διαχειμάζει στα πεσμένα στο έδαφος φύλλα, όπου αναπτύσσει την ασκογόνο μορφή του Gnomonia leptostyla. Η απελευθέρωση των ασκοσπορίων συμπίπτει χρονικά με την έκπτυξη των φύλλων δηλ. περί τον Μάιο. Τα ασκοσπόρια μεταφέρονται συνήθως με τον αέρα και το υδρονέφος μετά από βροχές και προκαλούν στα φύλλα και τους βλαστούς την αρχική προσβολή. Επάνω στις κηλίδες που δημιουργούνται σύντομα εμφανίζονται καρποφορίες της κονιδιακής μορφής του μύκητα Marssonina juglandis. Τα κονιδιοσπόρια μεταδίδουν την ασθένεια ταχύτατα, ιδιαίτερα όταν ο καιρός είναι βροχερός.

Η απώλεια φωτοσυνθέτουσας φυλλικής επιφάνειας (Εικ. 1) ή η πρόωρη φυλλόπτωση (Εικ. 2) μειώνει την απόδοση των δένδρων σε καρπό αλλά υποβαθμίζει και την ποιότητά τους. Καρύδια που προέρχονται από προσβεβλημένα δένδρα έχουν μικρότερο ειδικό βάρος και μικρότερο ποσοστό ψίχας. Η ψίχα είναι συρρικνωμένη με σκοτεινό χρώμα. Γενικά η παραγωγή είναι υποβαθμισμένη, με αποτέλεσμα ο παραγωγός να έχει σημαντική οικονομική απώλεια.

Οι ψεκασμοί που προτείνονται κατά της Βακτηρίωσης καλύπτουν και την προστασία της καλλιέργειας από την Ανθράκωση.

Φυτοπροστατευτικά προϊόντα: Copper hydroxide,Copper oxychloride Calcium copper sulfate, Tribasic copper sulfate

Προσοχή:

Να αποφεύγονται ψεκασμοί με μελισσοτοξικά φυτοπροστατευτικά προϊόντα κατά τη διάρκεια της άνθησης και όπου αυτό είναι αναγκαίο να γίνονται κατά τις απογευματινές ώρες.

Ακολουθείτε πιστά τις οδηγίες χρήσεως των φυτοπροστατευτικών προϊόντων

Ολα τα δελτία μας υπάρχουν στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Αγρ. Ανάπτυξης & Τροφίμων στο διαδίκτυο www.minagric.gr.

Οι παραγωγοί που ενδιαφέρονται να λαμβάνουν τις γεωργικές προειδοποιήσεις για την καρυδιά, παρακαλούνται να το δηλώσουν με ηλεκτρονικό μήνυμα προς την Υπηρεσία μας, στη διεύθυνση: http://www.minagric.gr/index.php/el/for-farmer/agricultural-warnings.html

Βακτηρίωση καρυδιάς

Μάι2

Η ασθένεια προκαλείται στην καρυδιά από το βακτήριο Xanthomonas arboricola pv. Juglandis.

Η πρωταρχική πηγή μολυσμάτων της ασθένειας είναι οι οφθαλμοί, εντός των οποίων διαχειμάζουν τα παθογόνα βακτήρια. Τα βακτήρια εισβάλουν στο δένδρο διαμέσου των στομάτων και άλλων φυσικών ανοιγμάτων. Στη διασπορά των μολυσμάτων και στην πραγματοποίηση μολύνσεων συμβάλει κατά κύριο λόγο η βροχή. Η παρουσία ελεύθερου ύδατος είναι απαραίτητη για την είσοδο των βακτηριών. Η ασθένεια προκαλεί νεκρώσεις σε ίουλους, θηλυκά άνθη, φύλλα, καρπούς και νεαρή βλάστηση

Οι καρποί είναι ευαίσθητοι στην ασθένεια από την άνθιση και καθόλη την καλοκαιρινή περίοδο. Καρποί με πρώιμες προσβολές αναπτύσσουν σκουρόχρωμες κηλίδες και οι περισσότεροι από αυτούς πέφτουν (ΕΙΚΟΝΑ 1). Σε καρπούς που προσβάλλονται πριν την σκλήρυνση του κελύφους, η ψίχα ζαρώνει και ο καρπός συχνά πέφτει το καλοκαίρι. (ΕΙΚΟΝΑ 2 & 3) .

Για την προστασία από την ασθένεια συνιστώνται ψεκασμοί με χαλκούχα σκευάσματα από την έναρξη της βλάστησης (ΣΤΑΔΙΟ Β) έως το πέρας της καρπόδεσης ανά 10-15 ημέρες. Το πιο ευαίσθητο στάδιο για την μόλυνση είναι το στάδιο της άνθισης των θηλυκών ανθέων (ΣΤΑΔΙΟ Ε) κατά το οποίο θα πρέπει να πραγματοποιηθεί ψεκασμός με την μικρότερη συνιστώμενη δόση.

Φυτοπροστατευτικά προϊόντα: Copper hydroxide, Copper oxide,Copper oxychloride.

Κατασκευή βορδιγάλειου πολτού

Φεβ13

Ψεκασμός-Κατασκευή Βορδιγάλιου πολτού

Ο Βορδιγάλιος πολτός είναι φάρμακο που χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση διάφορων παθήσεων της άμπελου που οφείλονται σε μύκητες ή σε βακτηρίδια (ωίδιο – αλλά κυρίως τον περονόσπορο). Φτιάχνεται με διάλυμα θειικού χαλκού (2% κ.ο.)(με χρήση γαλαζόπετρας) και σβησμένης ασβέστου που χρησιμοποιείται σαν προληπτικό φάρμακο, για να εμποδίσει την προσβολή των φυτών από διάφορες μυκητολογικές αρρώστιες. Τον βοδιγάλιο πολτό μπορούμε να το φτιάξουμε εμείς, εφόσον υπάρχουν τα κατάλληλα υλικά (γαλαζόπετρα και ασβεστόπετρα), ή μπορούμε να το αγοράσουμε έτοιμο σε σκόνη (θειοχαλκίνη 20WG). Η χρήση του βορδιγάλιου πολτού είναι πάρα πολύ εκτεταμένη λόγω της μεγάλης αποτελεσματικότητάς του και ο ψεκασμός ξεκινάει την άνοιξη.

Ο βορδιγάλιος πολτός παρασκευάζεται ως εξής για ποσότητα 100 περίπου κιλών:

Διαλύουμε 1.5 έως 2.5 κιλά θειικού χαλκού μέσα σε ένα δοχείο ξύλινο ή πλαστικό, που να έχει 50 κιλά νερό. Πρέπει να αποφεύγεται η χρήση μεταλλικών δοχείων, γιατί τα τρυπάει ο θειικός χαλκός. Σε άλλο δοχείο ανακατεύουμε ένα-δύο κιλά σβησμένη ασβέστη (ασβεστόπετρα) με 50 κιλά νερό και φτιάχνουμε γάλα της ασβέστου. Κατόπιν χύνουμε το γάλα της ασβέστου λίγο – λίγο στο διάλυμα του θειικού χαλκού και ανακατεύουμε καλά. Το διάλυμα το ανακατεύουμε καλά και το βάζουμε σε ψεκαστήρα και ψεκάζουμε με αυτό καλά τα φύλλα και τα βλαστάρια του αμπελιού. Συνέχεια →

Απαραίτητες προφυλάξεις για την καλή εφαρμογή των φυτοφαρμάκων

Νοέ22

Όλα τα φάρμακα, κάτω από ορισμένες συνθήκες (υπερβολική δόση, υψηλή θερμοκρασία, δυσμενείς συνθήκες υγρασίας, μη κανονική παρασκευή του διαλύματος) μπορεί να προκαλέσουν εγκαύματα ή και νέκρωση στα φύλλα. Ορισμένα ζιζανιοκτόνα που έχουν ορμονική δράση προκαλούν σοβαρές ανωμαλίες σε ευαίσθητα φυτά όπως το αμπέλι, έστω και αν η συγκέντρωσή τους είναι ελάχιστη.

Όμως, οι κίνδυνοι από τα φυτοφάρμακα αφορούν επίσης τους ίδιους τους χειριστές τους, τα ζώα, τη φυσική πανίδα και χλωρίδα και τα νερά απορροής. Για τον άνθρωπο οι κίνδυνοι μπορεί να προέλθουν από την κατάποση, την απορρόφηση από το δέρμα ή από την εισπνοή του ψυχοφαρμάκου. Για τον περιορισμό στο ελάχιστο των παραπάνω κινδύνων πρέπει να λαμβάνονται

τα παρακάτω προληπτικά μέτρα:

– Αγορά μόνο της απαιτούμενης ποσότητας, ώστε να καταναλωθεί αμέσως.

– Ανάγνωση των οδηγιών χρήσης που περιέχει η ετικέτα, προτού ανοιχτεί η συσκευασία. Αποφυγή της επανειλημμένης ή μακρόχρονης επαφής του φαρμάκου με την επιδερμίδα του χρήστη. Άτομα με υπερβολική ευαισθησία ή αλλεργία στα φάρμακα πρέπει να προσέχουν περισσότερο.

– Ξέπλυμα των χεριών και του προσώπου με νερό και σαπούνι αμέσως μετά τη χρήση. Δεν επιτρέπεται το φαγητό, το ποτό και το κάπνισμα πριν από το πλύσιμο.

– Χρήση μάσκας, γαντιών και προστατευτικής φόρμας κατά τη διάρκεια του ψεκασμού.

– Πλύσιμο των ρούχων που βράχηκαν με το ψεκαστικό διάλυμα, πριν από την επαναχρησιμοποίησή τους.

– Αποφυγή της διασποράς φαρμάκων σε αρδευτικά αυλάκια, ποτάμια και λίμνες ή και σε μέρη που επισκέπτονται συχνά άγρια ζώα.

– Σε περίπτωση ζιζανιοκτόνου ή και εντομοκτόνου είναι προτιμότερη η εφαρμογή του σε κηλίδες, σε παγίδες ή ο δολωματικός ψεκασμός, παρά η γενική εφαρμογή σ’ όλη την επιφάνεια του εδάφους ή των φύλλων αντίστοιχα.

– Αποφυγή των ψεκασμών όταν επικρατούν άνεμοι ή χρήση ψεκαστήρων μικρής πίεσης όταν πρόκειται για ζιζανιοκτόνο.

– Όταν χρησιμοποιείται απολυμαντικό εδάφους, αυτό πρέπει να εφαρμόζεται μακριά από τη ζώνη των ριζών των δέντρων.

– Αποφυγή των ψεκασμών όταν η θερμοκρασία της ατμόσφαιρας είναι πάνω από 32°C.

– Μετά τη χρήση ενός ζιζανιοκτόνου, ο ψεκαστήρας πρέπει να ξεπλυθεί καλά με ζεστό νερό και απορρυπαντικό. Αυτό τηρείται σχολαστικά ειδικά όταν πρόκειται να ξαναχρησιμοποιηθεί για μυκητοκτόνο ή εντομοκτόνο. Καλύτερα είναι κάθε παραγωγός να έχει έναν ψεκαστήρα για τα ζιζανιοκτόνα και έναν άλλο για τα υπόλοιπα φυτοφάρμακα.

– Αποφυγή χρήσης εντομοκτόνων κοντά σε κυψέλες μελισσών.

– Αποφυγή βόσκησης κατοικίδιων ζώων σε περιοχές που ψεκάστηκαν με φυτοφάρμακα, τουλάχιστον για 15 ημέρες.

– Δεν επιτρέπεται η εγκατάλειψη κενών δοχείων ή συσκευασιών γεμάτων με φυτοφάρμακα σε περιοχές που βόσκουν ελεύθερα ζώα.

– Δεν επιτρέπεται η αποθήκευση φυτοφαρμάκων μαζί με σπόρους, βολβούς και λιπάσματα ή σε ράφια που μπορούν να φθάσουν τα μικρά παιδιά.