Β. ΚΛΙΜΑ

Σε γενικές γραμμές οι περισσότερες ποικιλίες καστανιάς έχουν μειωμένη προσαρμοστική ικανότητα δηλαδή δίνουν μικρότερες αποδόσεις έξω από τη ζώνη καλλιέργειας τους. Αυτός όμως ο γενικός κανόνας δεν ισχύει πάντοτε, διότι αποδείχτηκε πολλές φορές ότι αυτή η έλλειψη προσαρμογής και η μειωμένη καρποφορία μιας ποικιλίας οφειλόταν σε τελείως διαφορετικούς παράγοντες όπως η ελλιπής θρέψη και άρδευση, ο διαφορετικός προσανατολισμός της περιοχής ή η ελλιπής επικονίαση. Στην πραγματικότητα η προσαρμοστική ικανότητα μιας ποικιλίας σε μια ευρεία κλιματική περιοχή είναι συνάρτηση των ηλιοθερμικών απαιτήσεων της.

Έτσι, για παράδειγμα, οι περισσότερες ποικιλίες που καλλιεργούνται σε μεσογειακό περιβάλλον σπάνια προσαρμόζονται σε αντίστοιχο ωκεάνειο που οι παράγοντες της ηλιοφάνειας και της θερμοκρασίας έχουν μικρότερες τιμές. Αντίθετα ορισμένες ποικιλίες που καλλιεργούνται σε ωκεάνειο κλίμα, μεταφερόμενες σε μεσογειακό περιβάλλον καρποφορούν κανονικά αν ικανοποιηθούν οι υδατικές απαιτήσεις τους.

Σημαντική εξάλλου είναι η επίδραση του υψομέτρου και της έκθεσης της περιοχής στην δυνατότητα προσαρμογής μιας ποικιλίας. Κάθε ποικιλία απαιτεί ορισμένα όρια υψομέτρου για να καρποφορήσει ικανοποιητικά. Τα όρια αυτά δεν είναι σταθερά αλλά διαφέρουν ανάλογα με την έκθεση της περιοχής. Γενικά η νότια έκθεση μολονότι επιτρέπει την καλλιέργεια μιας ποικιλίας σε μεγαλύτερο υψόμετρο δεν είναι πάντοτε και η πιο ευνοϊκή.

Σε περιοχές π.χ. μικρού ως μέσου υψομέτρου πρέπει να προτιμώνται οι βόρειες και βορειοανατολικές εκθέσεις διότι σ’ αυτές, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, το έδαφος διατηρείται πιο δροσερό και οι θερμοκρασίες είναι κανονικότερες. Αντίθετα οι νότιες ή νοτιανατολικές εκθέσεις χαμηλού ή μέσου υψομέτρου πρέπει να αποφεύγονται διότι ευνοούν την πρώιμη έναρξη της βλάστησης που είναι πολύ ευαίσθητη στον ανοιξιάτικο παγετό, τα ηλιακά εγκαύματα του κορμού και των κλάδων και την γρήγορη αποξήρανση του εδάφους το καλοκαίρι.

Σε γενικές γραμμές το κλίμα με τους διάφορους συντελεστές του (θερμοκρασία, υγρασία, προσανατολισμός, υψόμετρο κ.λ.π.) επηρεάζει σε μικρό ή μεγάλο βαθμό τις χρονολογίες έναρξης και τη διάρκεια των βιολογικών φαινομένων μιας ποικιλίας (βλάστηση, άνθηση, ωρίμαση) και σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να έχει απρόβλεπτες συνέπειες στην παραγωγή και την εμπορεία του προϊόντος.

Ι. Δημουλάς